“Als juf maakte ik mee dat de leerlingen op het schoolplein op een dag luid gilden en joelden omdat er een heel eng beest in het gras zat. Er was een meikever uit de aarde omhoog gekropen. Hij lag er nu vertrapt bij… Jammer, want dat diertje had een jaar of 4 onder de grond gezeten als larve en zou nu eindelijk aan zijn leven als meikever gaan beginnen. Diezelfde dag heb ik in de klas een videoband (toen nog) over de meikever laten zien en zijn we met elkaar in gesprek gegaan. Je ziet dan direct dat de leerlingen anders naar zo’n insect kijken.” – Diny Heidenrijk, vlinderteller
Van kalenderboeren naar praktijkboeren
Van kalenderboeren naar praktijkboeren
Boeren en vrijwilligers in gesprek tijdens Slotbijeenkomst Salland Loont
De jaarlijkse slotbijeenkomst van Salland Loont vond traditiegetrouw plaats bij de Jonghe Leeuw in Wijhe, het agrarisch bedrijf van Leo en Annuska, aangesloten bij Salland Loont. Tijdens de slotbijeenkomst bespreken we de monitoringsresultaten, maar kijken we ook verder naar het volgende jaar. Nieuw dit jaar: met elkaar in gesprek over wat er nodig is om meer biodiversiteit te creëren in het landelijk gebied, en hoe vrijwilligers en boeren hier samen in op kunnen trekken.
Nieuwe vogelsoorten, maar weinig vlinders
Dankzij de analyses van SOVON en de Vlinderstichting kon Esther Graaskamp de vrijwilligers weer voorzien van een terugblik op de resultaten van dit jaar. Zo zagen we dat het landschapstype direct terug te zien is in de vogelsoorten. Zo zijn er veel kieviten geteld in het open landschap bij Heino. Nieuw dit jaar: op de Elshof is een baltsende Wielewaal gehoord!
2024 was (landelijk) een slecht vlinderjaar, helaas zien we deze dalende trend al meerdere jaren achter elkaar. De vrijwilligers hebben veel kennis over de gebieden. Zo konden zij de omstandigheden koppelen aan de resultaten per jaar. We constateerden dat het wegvallen van maatregelen op de vlinderroutes duidelijk zichtbaar was in de telresultaten.
Boer-burger beraad
Salland Loont focust op twee aspecten in het landelijk gebied 1) monitoring van biodiversiteit in het landelijk gebied 2) de verbinding tussen boer en burger. Met dat laatste komen mooie verhalen naar boven. De vrijwilligers brengen hun enthousiasme voor biodiversiteit graag over. Het gesprek met elkaar aangaan is van groot belang, voor alle generaties.
Geen kalenderboer maar een praktijkboer
Aan meerdere tafels kwam het maaibeleid aan bod. De rode draad: Maaidata moeten gekoppeld worden aan beheer dat ook gunstig is voor biodiversiteit. Een boer moet rekening kunnen houden met de weersomstandigheden, de natuur en daarop kunnen anticiperen i.p.v. vastzitten aan papieren regels en afspraken. “Geen kalenderboer maar een praktijkboer” (Diny Heidenrijk). Wellicht dat vrijwilligers een rol kunnen spelen in de advisering, als stem voor de vogels en vlinders. Willem Rienks en Ellis Lugtenberg namen in de gesprekken het perspectief van de vogels en vlinders mee: “wat zou jij wensen als je een vlinder/vogel was van jouw deelgebied.”
Slootranden kansrijk
Boeren en vrijwilligers zagen beide ook voordelen van meer kruidenrijk grasland. Boeren omdat dit ook stikstof bindt en meer droogte bestendig is en voor de biodiversiteit biedt dit meer diversiteit. Het beheer van slootranden langs bermen, waterschapssloten en boerensloten heeft ook potentie. Gemeenten en waterschappen kunnen met maaien en afvoeren veel bereiken. Boeren mogen 1 tot 3 meter langs sloten niet meer bemesten. Door niet elke snede mee te maaien ontstaat ook meer diversiteit.
Voortgang Salland Loont
In het regeerakkoord staat opgenomen dat er met ingang van 2026 veel meer geld beschikbaar komt voor agrarisch natuurbeheer. Dit is een kans om meer biodiversiteit in het boerenland te realiseren met ook een passende vergoeding. Daarnaast is men vanuit Salland Loont in gesprek met bedrijven die willen bijdragen aan de biodiversiteit.
De vrijwilligers en boeren hebben veel suggesties gedaan over de voortgang van het project. Afhankelijk van de financiering voor volgend jaar kunnen we deze suggesties toepassen.
Benieuwd naar Salland Loont?
Meer weten?
Ilse Postma
Projectleider Circulaire Economie