De natuur in, om weer op verhaal te komen. Velen van ons hebben in 2020 ervaren hoe goed dat werkt. Maar niet voor iedereen is het zo vanzelfsprekend even ‘een ommetje’ te maken. Natuur en Milieu Overijssel heeft daarom met WerV, (onderdeel van Wijz Welzijn en Dimence Groep), ‘Natuur op Recept’ ontwikkeld. Speciaal voor mensen die in ons georganiseerde zorgsysteem tussen wal en schip vallen.
Ruby Blom is namens WerV en Wijz Welzijn betrokken bij het aanbieden van activiteiten aan mensen die het in hun eentje thuis net niet redden, maar die tegelijkertijd niet in aanmerking komen voor de reguliere dagbesteding. “Denk aan mensen met een depressie of een burn-out. Daar hebben we SamenWerken de Pol voor bedacht, een plek in wijkcentrum De Pol in Zwolle Zuid waar en van waaruit we allerlei activiteiten organiseren.” SamenWerken de Pol is ontstaan vanuit een samenwerkingsverband tussen WerV, WijZ welzijn, RIBW, Interakt Contour en In Balans.” Samen bakken en koken, de tuin en dierenweide onderhouden van woon- zorgcentrum de Kievitsbloem, het opschrijven van je herstelverhaal, maar dus ook de natuur in, want de natuur op recept, is een goed medicijn!”
“Samen bakken en koken, de tuin en dierenweide onderhouden van woon- zorgcentrum de Kievitsbloem, het opschrijven van je herstelverhaal, maar dus ook de natuur in, want de natuur op recept, is een goed medicijn!”
Ruby Blom,
“Als je de Natuur op je Recept hebt, ga je in kleine groepjes, (nu in coronatijd een op een) met een vrijwilliger de natuur in. Dat kunnen mindfulness-wandelingen zijn, stiltewandelingen, educatieve of thema-wandelingen, maar ook werkzaamheden in de natuur zoals snoeien, natuurwerkdagen of plant momenten. Het gaat er vooral om dat je de natuur bewust beleeft. Psychisch kwetsbaren, hartpatiënten, diabetes, mensen met een niet aangeboren hersenletsel, die knappen er allemaal van op als ze de natuur in gaan.”
Natuur en Milieu Overijssel is nauw betrokken bij ‘Natuur op Recept’. “Zij leiden de vrijwilligers op die mee op pad gaan. Die moeten enerzijds affiniteit met de doelgroep hebben, maar anderzijds ook met het thema van de wandeling. Een stille wandeling vergt andere skills van de vrijwilliger dan een educatieve wandeling. NMO werft en selecteert ze samen met WerV en zorgt er voor ze de juiste kennis van de natuur hebben. WerV verzorgd de kennis vergroting van de doelgroep.”
“Het gaat er vooral om dat je de natuur bewust beleeft. Psychisch kwetsbaren, hartpatiënten, diabetes, mensen met een niet aangeboren hersenletsel, die knappen er allemaal van op als ze de natuur in gaan.”
Ruby Blom
Ruby Blom benadrukt de wederkerigheid van het project. “Het is voor ons niet alleen ‘geven’ en voor de deelnemer ook meer dan alleen ‘nemen’. Zo’n educatieve wandeling bestaat voor een deel ook uit kennisoverdracht. Je kunt dat dan ook als een soort van opleiding zien, waardoor er na een tijdje een nieuwe vrijwilliger is opgeleid. Die zou dan de wandelingen kunnen begeleiden, maar ook voor IVN of NMO andere activiteiten kunnen ondersteunen.”
Het blijft voor Ruby Blom mooi de effecten van ‘Natuur op Recept’ te zien: “Mensen met een depressie die veel meer tot rust komen en “ruimte” krijgen in hun hoofd bijvoorbeeld. Een depressie hebben kost je heel veel energie, als je tot rust komt houd je energie over en door ruimte in je hoofd is er plek om nieuwe mogelijkheden te kunnen zien en vervolgens stappen te ondernemen. Het cirkeltje is zelfs rond als die persoon dan zelf vrijwilliger wordt, en daar krijgen we dan allemaal weer weer extra energie van.”
De groep mensen die in aanmerking komt voor ‘Natuur op Recept’, of anders gezegd, de groep mensen die in het huidige zorgsysteem een beetje tussen wal en schip valt, is best groot. “We zijn als maatschappij de weg ingeslagen van ‘herstellen doe je thuis’. Mensen moeten zo snel mogelijk weer de instelling uit. Die instellingen staan op mooie groene locaties, daar gaan we met NMO, maar ook met de hulp van IVN steeds meer gebruik van maken, vaak in tegenstelling tot thuis. En daar, thuis, heeft de doelgroep het niet altijd per definitie even makkelijk om weer een plek te vinden in de maatschappij. De stap naar participatie is vaak groter en lastiger dan men denkt. Daardoor ontstaat er wel een gat.”
En precies in dat gat is WerV gesprongen. “Hoe we ons aanbod precies bekostigen zijn we nog een beetje aan het uitvinden. Mensen krijgen altijd een individuele indicatie en een individueel budget. Met de samenwerkende partijen en de gemeente Zwolle kijken we of dat anders kan. De kosten op een hoop gooien en dan kijken wat je er mee kunt doen. Met hetzelfde geld méér doen eigenlijk. Dat bereiken we onder meer door het project niet alleen toegankelijk te maken voor cliënten van een zorgpartij. Ook andere wijkbewoners met een participatie- of begeleidingsvraag zijn welkom. Door groepen met en zonder dagbestedingsgelden te mengen en de begeleiding te bieden met een mix van beroepskrachten, (ervaringsdeskundige) vrijwilligers en stagiaires is het mogelijk om laagdrempelig de begeleiding te bieden die deelnemers nodig hebben.”
Projectleider Bomen, Groene Vrijwilligers en Gezondheid